ประกันสังคมมาตรา 39 เป็นทางเลือกสำหรับผู้ที่เคยเป็นผู้ประกันตนตาม มาตรา 33 แต่ภายหลังลาออกจากงานและต้องการคงสิทธิประกันสังคมไว้ โดยจ่ายเงินสมทบเอง เพื่อให้ยังได้รับสิทธิประโยชน์ต่าง ๆ เช่น ค่ารักษาพยาบาล ค่าคลอดบุตร และเงินทดแทนกรณีทุพพลภาพ
ในบทความนี้ เราจะพาคุณมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับ สิทธิประโยชน์และข้อกำหนดของมาตรา 39 ให้ชัดเจนมากขึ้น เพื่อให้ผู้ประกันตนสามารถใช้สิทธิ์ได้อย่างถูกต้องและคุ้มค่า
ประกันสังคมมาตรา 39 คืออะไร และใครสมัครได้?
ประกันสังคมมาตรา 39 คือระบบที่ออกแบบมาสำหรับผู้ที่เคยทำงานและเป็นผู้ประกันตนมาตรา 33 มาก่อน แต่ภายหลังลาออกจากงานและต้องการรักษาสิทธิประกันสังคมของตนเองไว้ โดยสมัครเป็นผู้ประกันตนมาตรา 39 และจ่ายเงินสมทบเองทุกเดือน
คุณสมบัติของผู้สมัครมาตรา 39
ผู้ที่จะสมัครเป็นผู้ประกันตนมาตรา 39 จะต้องมีคุณสมบัติดังนี้:
- เคยเป็นผู้ประกันตนมาตรา 33 และมีระยะเวลาการจ่ายเงินสมทบไม่น้อยกว่า 12 เดือน
- ลาออกจากงาน ไม่เกิน 6 เดือน ก่อนทำเรื่องสมัครมาตรา 39
- ไม่เป็นผู้ประกันตนมาตรา 33 อยู่ในปัจจุบัน
- ไม่เป็นข้าราชการหรือได้รับสวัสดิการจากรัฐอื่น ๆ ที่ทับซ้อนกับสิทธิของประกันสังคม
หากตรงตามเงื่อนไขเหล่านี้ ก็สามารถสมัครเป็นผู้ประกันตนมาตรา 39 ได้ และได้รับความคุ้มครองสิทธิประกันสังคมต่อเนื่อง
อัตราเงินสมทบและช่องทางการจ่ายเงิน
การเป็นผู้ประกันตนมาตรา 39 หมายถึง คุณต้องจ่ายเงินสมทบเองทุกเดือน ซึ่งอัตราเงินสมทบที่ต้องจ่ายคือ 432 บาทต่อเดือน โดยแบ่งเป็น
- ผู้ประกันตนจ่ายเอง 432 บาท
- รัฐสนับสนุนเพิ่มอีก 96 บาท
ช่องทางการจ่ายเงินสมทบ
- หักบัญชีธนาคาร (Auto Debit)
- Mobile Banking หรือ Internet Banking
- เคาน์เตอร์เซอร์วิส เช่น 7-Eleven
- ตู้ ATM หรือเคาน์เตอร์ธนาคารที่ร่วมรายการ
- แอปพลิเคชัน S.S.O Connect
หากผู้ประกันตนไม่จ่ายเงินสมทบ ภายในวันที่ 15 ของเดือนถัดไป จะถูกตัดสิทธิทันที และต้องสมัครใหม่ภายใน 6 เดือนหลังจากถูกตัดสิทธิ
สิทธิประโยชน์ที่ได้รับจากมาตรา 39
- สิทธิรักษาพยาบาล
- สามารถเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลตามสิทธิที่เลือก
- ไม่ต้องสำรองจ่ายค่ารักษาพยาบาล
- คุ้มครองโรคทั่วไป อุบัติเหตุ และการผ่าตัด
- สิทธิค่าคลอดบุตร
- ได้รับเงินค่าคลอดบุตร 13,000 บาทต่อครั้ง
- เงินสงเคราะห์บุตรเดือนละ 800 บาท ต่อบุตรหนึ่งคน (จนถึงอายุ 6 ปี)
- สิทธิเงินทดแทนการทุพพลภาพ
- หากประสบอุบัติเหตุหรือเจ็บป่วยจนทุพพลภาพ จะได้รับเงินทดแทน ตลอดชีวิต ตามระดับความรุนแรงของความทุพพลภาพ
- สิทธิกรณีเสียชีวิต
- ได้รับเงินค่าทำศพ 50,000 บาท
- เงินสงเคราะห์ให้แก่ทายาท ขึ้นอยู่กับระยะเวลาการจ่ายเงินสมทบ
- สิทธิเงินบำนาญชราภาพ
- ได้รับเงินบำนาญรายเดือนเมื่ออายุครบ 55 ปี และมีระยะเวลาการส่งเงินสมทบ ไม่น้อยกว่า 180 เดือน
แม้สิทธิประกันสังคมมาตรา 39 จะมีบางส่วนที่แตกต่างจากมาตรา 33 แต่ก็ยังถือเป็นระบบที่ให้ความคุ้มครองและช่วยเหลือผู้ที่ลาออกจากงานให้ยังคงได้รับประโยชน์ทางสังคม
เงื่อนไขที่ทำให้สิ้นสุดความเป็นผู้ประกันตนมาตรา 39
สิทธิประกันสังคมมาตรา 39 ไม่สามารถคงอยู่ตลอดไป หากผู้ประกันตนทำผิดเงื่อนไขดังต่อไปนี้ จะถูกตัดสิทธิทันที
กรณีที่ทำให้สิ้นสุดความเป็นผู้ประกันตนมาตรา 39
- ไม่จ่ายเงินสมทบ 3 เดือนติดต่อกัน หรือ จ่ายเงินสมทบไม่ครบ 9 เดือนภายใน 12 เดือน
- สมัครใจลาออกจากการเป็นผู้ประกันตน
- กลับไปเป็นผู้ประกันตนมาตรา 33 อีกครั้ง (เช่น ได้งานใหม่)
- ถึงแก่ความตาย
หากถูกตัดสิทธิประกันสังคมมาตรา 39 แล้ว จะไม่สามารถสมัครใหม่ได้อีก เว้นแต่กลับไปเป็นพนักงานที่มีประกันสังคมมาตรา 33 ก่อนแล้วลาออกใหม่
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับประกันสังคมมาตรา 39
- ถ้าหยุดส่งเงินสมทบชั่วคราวได้หรือไม่? ไม่สามารถหยุดส่งเงินสมทบชั่วคราวได้ หากหยุดเกิน 3 เดือน จะถูกตัดสิทธิทันที
- หากลืมจ่ายเงินสมทบ ต้องทำอย่างไร? ควรรีบจ่ายให้ทันภายในวันที่ 15 ของเดือนถัดไป แต่ถ้าเลยกำหนดไปแล้วเกิน 3 เดือน จะถูกตัดสิทธิ
- มาตรา 39 คุ้มครองค่ารักษาพยาบาลได้ทุกโรงพยาบาลหรือไม่? ไม่สามารถรักษาได้ทุกโรงพยาบาล ต้องไปรักษาที่โรงพยาบาลตามสิทธิที่เลือกไว้ตอนสมัคร
- ผู้ประกันตนมาตรา 39 สามารถสมัครมาตรา 40 ได้หรือไม่? ไม่ได้ เพราะมาตรา 40 เป็นทางเลือกสำหรับผู้ที่ไม่เคยมีประกันสังคมมาก่อน
- หากต้องการเปลี่ยนโรงพยาบาลต้องทำอย่างไร? สามารถเปลี่ยนโรงพยาบาลได้ปีละ 1 ครั้ง โดยยื่นคำขอผ่านสำนักงานประกันสังคมหรือออนไลน์
สรุป
ประกันสังคมมาตรา 39 เป็นทางเลือกที่ดีสำหรับผู้ที่ลาออกจากงานแต่ต้องการรักษาสิทธิประกันสังคมเอาไว้ ซึ่งแม้จะต้องจ่ายเงินสมทบเอง แต่ยังได้รับสิทธิประโยชน์หลายอย่าง เช่น ค่ารักษาพยาบาล ค่าคลอดบุตร และเงินบำนาญชราภาพ
สิ่งสำคัญคือ ต้องจ่ายเงินสมทบอย่างสม่ำเสมอ เพื่อไม่ให้สิทธิขาด และควรศึกษาสิทธิประโยชน์ที่ได้รับให้ครบถ้วนเพื่อใช้สิทธิได้อย่างเต็มที่